Bellona - Historyczne Bitwy - ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WST
Ę
P
Problematyka wojny ameryka
ń
sko-meksyka
ń
skiej z lat 1846-
1848 nigdy nie cieszyła si
ę
wi
ę
kszym zainteresowaniem
i w Stanach Zjednoczonych, ani w innych krajach. Konflikt
zbrojny z Meksykiem, przez wielu historyków ameryka
ń
skich
uwa
Ŝ
any za prolog wojny secesyjnej, do dzi
ś
pozostaje w jej
cieniu, chocia
Ŝ
jego skutki militarne i geopolityczne stawiaj
ą
go
w rz
ę
dzie najwa
Ŝ
niejszych, a jednocze
ś
nie najbardziej
kontrowersyjnych wojen w historii Ameryki Północnej.
W sensie militarnym wojna z Meksykiem była jednym
pasmem sukcesów Amerykanów. W ci
ą
gu 18 miesi
ę
cy walk
armia Stanów Zjednoczonych przeprowadziła zwyci
ę
sk
ą
kam-
pani
ę
w Teksasie i północnym Meksyku, zaj
ę
ła bez wi
ę
kszego
oporu rozległe i bogate prowincje Nowego Meksyku i Kalifor-
nii, dokonała imponuj
ą
cej operacji desantowej pod Veracruz i
odbyła strategiczny marsz w gł
ą
b Meksyku „szlakiem
konkwistadorów" Korteza, zako
ń
czony pierwsz
ą
w historii
USA okupacj
ą
stolicy wrogiego kraju.
Wojna meksyka
ń
ska, b
ę
d
ą
ca najbardziej spektakularnym
uciele
ś
nieniem ducha „Objawionego Przeznaczenia", dopro-
wadziła do wydarcia Meksykowi wi
ę
cej ni
Ŝ
połowy jego
ówczesnego terytorium o powierzchni ponad miliona mil
kwadratowych i pozwoliła rozszerzy
ć
ameryka
ń
skie panowanie
na ogromne obszary rozci
ą
gaj
ą
ce si
ę
od Zatoki Meksyka
ń
skiej
po wybrze
Ŝ
a Pacyfiku. W niedalekiej przyszło
ś
ci na ziemiach
tych. obejmuj
ą
cych jedn
ą
trzeci
ą
terytorium całego kraju,
4
miało powsta
ć
dziesi
ęć
nowych stanów Unii: Teksas, Nowy
Meksyk, Arizona, Utah, Newada, Kalifornia oraz cz
ęś
ciowo
Oklahoma, Kansas, Kolorado i Wyoming.
Zwyci
ę
stwo w wojnie z Meksykiem zako
ń
czyło ostatecznie
długotrwały konflikt graniczny wynikaj
ą
cy z uzyskania niepod-
legło
ś
ci przez Teksas, zwróciło uwag
ę
Amerykanów na ziemie
Dzikiego Zachodu (Wild West), wywołuj
ą
c m.in. słynn
ą
gor
ą
czk
ę
złota w Kalifornii w 1849 r., oraz umo
Ŝ
liwiło Stanom
Zjednoczonym osi
ą
gni
ę
cie wybrze
Ŝ
y Oceanu Spokojnego i rozwój
handlu z krajami Dalekiego Wschodu. W jego wyniku w granicach
Stanów Zjednoczonych znalazły si
ę
tak
Ŝ
e tysi
ą
ce nowych
mieszka
ń
ców, wywodz
ą
cych si
ę
z odmiennych od anglosaskiej
kultur i cywilizacji.
To, co pocz
ą
tkowo wydawało si
ę
by
ć
tylko egzotyczn
ą
przygod
ą
i kolejnym do
ś
wiadczeniem militarnym, okazało si
ę
niezwykle doniosłym wydarzeniem, jednym z tych, które
zmieniły oblicze narodu ameryka
ń
skiego i w zasadniczy sposób
wpłyn
ę
ły na ukształtowanie jego dalszych dziejów.
A jednak, mimo wszystkich swoich znacz
ą
cych konsekwencji,
wojna meksyka
ń
ska pozostaje jednym z najbardziej wstydliwych
i zapomnianych epizodów w historii Stanów Zjednoczonych.
Obiektywnie patrz
ą
c wydaje si
ę
,
Ŝ
e Amerykanie maj
ą
wystarczaj
ą
co du
Ŝ
o powodów,
Ŝ
eby nie chcie
ć
o niej pami
ę
ta
ć
i
ukry
ć
j
ą
na samym dnie narodowej
ś
wiadomo
ś
ci.
Wojna ta, wywołana jako akt polityczny ekspansjonistów i
prowadzona przez ograniczonych, skłóconych i rozpolitykowanych
ignorantów nie znaj
ą
cych si
ę
na problemach militarnych, była w
swej istocie wojn
ą
agresywn
ą
i zaborcz
ą
. Przyczyny i
okoliczno
ś
ci, w jakich wybuchła, pozbawiaj
ą
j
ą
całkowicie
usprawiedliwienia i aspektów moralnych, zwłaszcza w
ś
wietle
zasad dzisiejszej demokracji ameryka
ń
skiej. Fakt.
Ŝ
e po jej
zwyci
ę
skim zako
ń
czeniu Stany Zjednoczone wypłaciły
Meksykowi znaczn
ą
kwot
ę
za „odst
ą
pione terytorium", niektórzy
badacze traktuj
ą
jako rekompensat
ę
, wynikaj
ą
c
ą
5
z poczucia winy. Wydaje si
ę
to potwierdza
ć
tez
ę
tych, którzy wojn
ę
meksyka
ń
sk
ą
zawsze uwa
Ŝ
ali za cyniczn
ą
i wyrachowan
ą
grabie
Ŝ
ziem nale
Ŝą
cych do pa
ń
stwa, które było zbyt słabe i zacofane,
Ŝ
eby
si
ę
obroni
ć
przed zakusami bezwzgl
ę
dnego i zaborczego s
ą
siada z
północy.
Prawda historyczna i racje obu stron konfliktu zawsze b
ę
d
ą
przedmiotem indywidualnej oceny historyków. Pozostaje mie
ć
nadziej
ę
,
Ŝ
e niniejsza praca przybli
Ŝ
y polskiemu czytelnikowi
najwa
Ŝ
niejsze problemy zwi
ą
zane z wojn
ą
ameryka
ń
sko--
meksyka
ń
sk
ą
i przyczyni si
ę
do lepszego poznania tego wa
Ŝ
nego
dla historii kontynentu północnoameryka
ń
skiego epizodu, który w
naszym kraju pozostaje niemal całkowicie nieznany.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]