Bezrobocie

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->BEZROBOCIEStanisławChodorowskiWrocław 2006Spis treściDefinicja bezrobocia .................................................................................................................. 3Rodzaje bezrobocia .................................................................................................................... 3Kim jest i kto może zostać uzyskać status bezrobotnego?......................................................... 4Przyczyny bezrobocia ................................................................................................................ 5Skutki bezrobocia ....................................................................................................................... 5Sposoby walki z bezrobociem .................................................................................................... 5Struktura bezrobocia .................................................................................................................. 6Bezrobociewedług województw............................................................................................... 8Bezrobocie w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej ............................................................... 82Definicja bezrobociaBezrobocie to jeden z najpoważniejszych problemów społeczno– gospodarczych naświecie. Oddawna stanowi przedmiot zainteresowania i dyskusji socjologów, politologówi ekonomistów.Głównie skupiająoniswoją uwagę na konsekwencjachtego zjawiska.W Polsce bezrobocie wynosi obecnie 15,7% (dane z 1.07.2006r.) i jestdużym problememspołecznym.Polegana występowaniu braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych dojejpodjęcia oraz poszukującychzatrudnienia.Rodzaje bezrobociaW literaturze fachowej można doszukać się wielurodzajów bezrobocia oto kilkaz nich:a) bezrobocie frykcyjne – to rezultat ruchu zatrudnionych na rynku pracy. Występujenieomalw każdej gospodarce, również w warunkach pełnego zatrudnienia. Zakłada, iżludziezmieniają swoją pracę, przenoszą się do innej miejscowości i pozostają krótkona lokalnym rynku pracy. Jest ono niezmiernie korzystne dla gospodarki, ponieważumożliwia znalezienie w krótkim czasie potrzebnych pracowników.b) bezrobocie koniunkturalne lub recesywne –występuje, gdy pojawia się spadek popytu,współczynnika produkcji oraz aktywności gospodarczej.c) bezrobocie strukturalne –wynika z nieaktywności struktury podażyi popytuna siłęroboczą. Wynikać może z szybkich zmian strukturalnych zachodzących w gospodarce,za których nie nadąża szkolnictwo zawodowe, średnie i wyższe. Występuje takżewówczas, gdy zasoby kapitałowe są niewystarczające dla zaspokojenia potencjałówpracy.d) bezrobocie technologiczne –to bezrobocie wynikające z postępu technicznegoautomatyzacji i mechanizacji procesów wytwórczych.Występuje głownie wtedy,kiedy tempo wzrostu gospodarczego jest niskie, a inwestycje mają najczęściejcharakter modernizacyjny,prowadzący do wzrostu i unowocześnienia produkcji przyspadku zatrudnienia.To najczęstszy typ bezrobocia występujący w krajachrozwijających się,w których gospodarka zostaje modernizowana na zasadziestandardów Zachodnich, w których większą część pracy ludzkiej zastępują maszyny.e) bezrobocie sezonowe – jest efektem zmiennych amplitudaktywności gospodarczejwystępujących w różnych porach roku. Głównympowodem bezrobocia sezonowegojest zmiana warunków klimatycznych.f) bezrobocie cykliczne – powstaje poprzez spadek zagregowanego popytuw gospodarce.Czasami utożsamiane jest z bezrobociem koniunkturalnym,którewargumentacji jego powstawania nawiązuje do podobnych wskaźnikówekonomicznych.3Kim jest i kto może zostać uzyskać status bezrobotnego?Bezrobotny –to według oficjalnych definicji osoba, która chce pracować i aktywnieposzukuje pracy, ale nie może utrzymać zatrudnienia przy istniejących stawkach płacy.O status osoby bezrobotnejmoże ubiegać się:-obywatel polski zamieszkały w Polsce, poszukujący i podejmujący zatrudnienie lub innąpracę zarobkową na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz zatrudnienie lub inną pracęzarobkową za granicąu pracodawców zagranicznych-cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, posiadający pozwoleniena osiedlenie się lub status uchodźcy w Rzeczpospolitej Polskiej, poszukujący i podejmującyzatrudnienie lub inna pracę zarobkową na terytoriumPolskiOsoba takadodatkowo musi spełniać odpowiednie kryteria, takie jak między innymi:- jestosobą niezatrudnioną i nie wykonującą innej pracy zarobkowej- jestosobą zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracyobowiązującegow danym zawodzie lub służbie- jestosobą nie uczącą się w szkole w systemie dziennym- jestosobą zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego)powiatowym urzędzie pracy- jestosobą która ukończyła 18 lat (z wyjątkiem młodocianych absolwentów)- jestkobietą, któranieukończyła 60 lat, a mężczyzną- 65- jestosobą, która nie nabyła tytułu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,renty szkoleniowej albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniuprowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera zasiłku przedemerytalnego, świadczeniaprzedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiegolub wychowawczego- jestosobą, która nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym)nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego o powierzchni użytkówrolnych przekraczającej 2ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżoneklub domownik w gospodarstwie rolnymo powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2ha przeliczeniowe- jestosobą, która nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym)gospodarstwa stanowiącego dział specjalny produkcji rolnej w rozumieniuprzepisówpodatkowych, chyba, że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dlaustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnegodochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2,0 ha przeliczeniowych,ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,na podstawie przepisówo podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemuz tytułu stałej pracyjako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie- jestosobą, która nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu doewidencji do dnia wyjestrowania tej działalności albo nie podlega (na podstawie odrębnychprzepisów) obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznegorolników lub zaopatrzenia emerytalnego-jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia, conajmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie-nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, nieuzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższegowynagrodzenia4-nie pobiera, na podstawie przepisów o pomocy społecznej, zasiłku stałego, stałegowyrównawczego, gwarantowanego zasiłku okresowego lub renty socjalnejPrzyczyny bezrobociaPrzyczyn bezrobocia jest wiele i mają one ścisły związek z mentalnościąspołeczeństwa, lecz do najbardziej znanych nam należą: brak przepływu informacji dotyczącynowych miejsc pracy; likwidacja niektórych, wyeksploatowanych gałęzi przemysłu;zmniejszenie popytu na niektóre zawody na rynku pracy; ograniczenie produkcji, copowoduje zmniejszeniezapotrzebowania siły roboczej; migracja dużych zakładów w nowerejony o niższych kosztach pracy; brak odpowiedniego wykształcenia osób ubiegających sięoetat; zmiany technologiczne oraz mentalność i patologie społeczne.Skutki bezrobociaNajistotniejszymskutkiem bezrobocia jest pogłębiająca się recesja gospodarcza orazniezadowolenieobywateli zamieszkujących kraj. Oprócz nich towarzyszą społeczeństwuigospodarce takżeefekty:a) niewykorzystanypotencjał ludzki oraz siła roboczab) koszty związanez utrzymaniem bezrobotnych oraz służb socjalnych zajmujących sięproblemami pozostających bez pracyc) spadek dochodów gospodarstw domowychd)rozszerzanie kręgów ubóstwae)pogłębianie poczucia beznadziejności,bezużytecznościipesymizmuf) zjawiska patologiispołecznych- alkoholizm, narkomania, samobójstwa, cowkonsekwencji prowadzi do ekskluzji społecznejSposoby walki z bezrobociemSposobów walki z bezrobociemjest niewiele. To czy człowiek znajdzie pracewdużym stopniu zależy od niegosamego.Ważnymelementem w szukaniu nowego miejscazatrudnieniajest pozytywne nastawienie. O interesy pracowników musi zadbać państwo.Rząd powinien w pierwszej kolejności starać się ograniczyć bezrobocie, a następnie utrzymaćje na korzystnej stopie procentowej. W takim samym zamierzeniu powinnyteż działaćsamorządy lokalne. Współpraca obydwu organóww stymulowaniu stopy bezrobocia jestbardzo ważna.Do najpopularniejszego parcelowania sposobów walkiz bezrobociem należypodział na programy aktywne(kursy, które przekwalifikująbezrobotnych)i pasywne(świadczenia pieniężne–zasiłek) w zwalczaniu zjawiska, jakim jest bezrobocie.5 [ Pobierz całość w formacie PDF ]