Bezboznicy polscy Skrudlik

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->EZBOZNICYPOLSCY.vWARSZAWA1932D- rMIECZYSŁAWSKRUDLIK.BEZBOŻNICYPOLSCYZ HISTORJI RUCHÓWATEISTYCZNYCH w POLSCE.W S P Ó Ł C Z E S N E J .WARSZAWA1932 r.Związki wolnomyślicielskie grupują w swych szeregachbezwyznaniowców i przeciwwyznaniowców.Pierwsi nie są ateistami i stoją na stanowisku religjibezdogmatycznej, drudzy reprezentują kierunek zdecydowanieateistyczny.Kierunek pierwszy wyłonił się w Polsce już w latachprzedwojennych, drugi powstał w ostatniem dziesięcioleciu,pod wpływem prądów, płynących z Rosji sowieckiej.Rozwój organizacyj wolnomyślicielskich w Polsce stanowiprzykład jednoczenia się wpływów masonerji i bolszewizmu.*)Z przeszłości ruchów wolnomyślicielskich.Najstarszą, polską organizacją wolnomyślicielską było„Stowarzyszenie Wolnomyślicieli w Stanach Zjednoczonych Pół­nocnej Ameryki”, założone w roku 1912 w Chicago.Ja k głosi ustawa, celem stowarzyszenia było „zwalczaniedogmatów i przesądów, szerzonych i podtrzymywanych przezreligję i kler, oraz rozwijanie światopoglądu, opartego na wie­dzy, rozumie i doświadczeniu”.Jeden1czołowych przedstawicieli ruchu wolnomyślicielskiego,Moncury Conway, w ten sposób ujął kwestję pojęcia »myśli wolnej“:»Pojęcie wolnej myśli oznacza sposób myślenia, odrzucający dog­maty tradycyjnej religji”.„Zło wyrządzone przez religje możemy głównie przypisać temu,że uniemożliwiły one istnienie wolnej myśli w szerszem znaczeniu tegosłowa”.(„Szkice sceptyczne” — Londyn 1929 r.)„Stowarzyszenie Wolnomyślicieli przeciwstawia naukę —religjom”. „Stowarzyszenie przeciwstawia moralność bezwy­znaniową, opartą na rozumie i wychowaniu człowieka, moral-nościom religijnym, opartym na ślepem posłuszeństwie”.„Stowarzyszenie Wolnomyślicieli zwalcza wszelkie przy­wileje w życiu politycznem i społecznem, niebezpieczne dlazupełnie swobodnego rozwoju jednostek i społeczeństw”.„Stowarzyszenie Wolnomyślicieli, stojąc na straży WolnejMyśli, odrzuca autorytet kościołów w życiu umysłowem, przy­wilej w życiu ekonomicznem i politycznem” .Założycielami „Stowarzyszenia Wolnomyślicieli w StanachZjednoczonych P. A.” byli dr. K. Żurawski i dr. J. Szymański.Dwaj ci działacze założyli równocześnie „Polski UniwersytetLudowy”, którego zadaniem było „propagowanie niezależnejwiedzy”. Organem Stowarzyszenia był miesięcznik „WolnaMyśl”, wydawany w Chicago, pod redakcją R. Mazurkiewicza.Propaganda Stowarzyszenia posiadała zdecydowanie atei­styczny charakter, załamała się jednak szybko i wpływu głęb­szego wśród kolonji polskiej w Ameryce nie wywarła. W latachnajwiększego powodzenia liczba członków Stowarzyszenia nieprzekroczyła 200 osób. To też po paru latach wysiłków Sto­warzyszenie upadło i „Wolna Myśl” przestała wychodzić.Miesięcznik ten odżył w roku 1923 pod tym samym tytu­łem w Springfeld (Stany Zjednoczone), jako „organ polskichlóż masońskich w Ameryce”, organizacji, stojącej na stano­wisku deistycznem.W ten sposób ateistyczny miesięcznik przemienił sięworgan sekty, której głównym celem jest zwalczanie katoli­cyzmu.Ateistyczne i bezdogmatyczno-religijne organizacje polskiew Ameryce były wytworem lokalnym, wytworem amerykań­skich warunków, amerykańskiej propagandy sekciarskiej i ma­sońskiej.Treść przytoczonych wyjątków z ustawy, ich frazeologja,wskazują wyraźnie, że organizacje te były właściwie lożamimasońskiemi.Pionierem ruchu wolnomyślicielskiego na ziemiach pol­skich, w latach poprzedzających wojnę światową, był AndrzejNiemojewski, świetny publicysta, długoletni redaktor i wy­dawca „Myśli Niepodległej”. Jednakże Niemojewski nie wy­tworzył stałego ośrodka propagandy wolnomyślicielskiej.Myśl tę podjął i zrealizował odłam polsko-żydowskiejinteligencji warszawskiej z prof. Baudouinem de Courtenayna czele.Z inicjatywy tej grupy powstało w roku 1921 „Stowarzy­szenie Wolnomyślicieli Polskich”, na czele którego, obokwymienionego uczonego — stanęli: Halpem, Romuald Minkie­wicz, J. Landau, St. Posner, D. Jabłoński, M. Pankiewicz,K. Sterling, H. Raabe. W maju 1922 roku pojawił się pierw­szy numer organu Stowarzyszenia „M yśl W o ln a ”, którejredaktorem był Landau.Na liście stałych prelegentów Stowarzyszenia figurowali:prof. dr. Ignacy Myślicki, Wł. Weyhert-Szymanowska, Aleks.Patkowski, dr. Gąsiorowska, Eug. Przybyszewski, prof. JanHelman i dr. fldam Ettinger,Stowarzyszenie wolnomyślicieli polskich wchodziło w składmiędzynarodowego związku wolnomyślicieli, posiadającego sie­dzibę w Brukseli.Związek ten, pod nazwą „Federation Internatiole desSocietes de Librę Penseurs” powstał na zjeździe w Pradzew roku 1920.Stosunek tej federacji do Polski ilustruje przebieg między­narodowego kongresu wolnomyślicieli w Paryżu (16 sierpnia1925 r.). Uchwalono wówczas następującą rezolucję podadresem Polski:„Kongres Międzynarodowy Wolnej Myśli na zgromadze­niu w dniu 16 sierpnia 1925 roku w Paryżu dowiaduje się,że prawa człowieka i obywatela są w Polsce deptane. Wolnośćreligijna faktycznie nie istnieje, ponieważ wyznania nie kato­lickie są krępowane, i wolnomyślicielstwo nie jest uznaneprzez władze państwa, które zmuszają wszystkich obywatelido należenia do któregokolwiek z istniejących kultów religij­nych. Wolność prasy i zgromadzeń jest zniesiona w stosunkudo opozycyjnego ruchu robotniczego i chłopskiego.... Mniej­szości narodowe są pozbawione możliwości swobodnego roz­woju swoich szkół, stowarzyszeń i t. d .... Masowe areszto­wania robotników, włościan i działaczy mniejszości narodowych [ Pobierz całość w formacie PDF ]