bezrobocie, ekonomia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
NBPortal.pl
Temat: JAK WALCZYĆ Z BEZROBOCIEM?
2 - 3 godziny lekcyjne
Autor: Beata Łuba - Krolik
SKRÓCONY OPIS LEKCJI
Zajęcia omawiają zagadnienia związane z przyczynami oraz formami walki z
bezrobociem.
Uczniowie poprzez prezentowanie różnych stanowisk, poglądów dotyczących przyczyn i
sposobów walki z bezrobociem poznają wpływ związków zawodowych, wysokości płacy
minimalnej, sztywnych uregulowań kodeksu pracy na wielkość bezrobocia. Dzięki
analizie danych statystycznych oraz studium przypadku porównują i oceniają
skuteczność sposobów walki z bezrobociem w Polsce i innych krajach.
CELE LEKCJI
Uczeń powinien:
•
uświadomić sobie przyczyny bezrobocia w Polsce,
•
umieć rozróżniać aktywne i pasywne formy walki z bezrobociem,
•
poznać skutki wprowadzania płacy minimalnej na rynek pracy,
•
rozumieć wpływ związków zawodowych na wielkość bezrobocia,
•
znać zależność między nieelastycznym prawem pracy a bezrobociem,
•
poznać sposoby ograniczenia wielkości bezrobocia w innych państwach,
•
umieć analizować dane statystyczne,
•
poznać nowe regulacje prawne w kodeksie pracy.
SŁOWA KLUCZOWE
•
rynek pracy,
•
płaca minimalna,
•
kodeksy pracy.
NBPortal.pl
METODY REALIZACJI ZAJĘĆ
•
praca w grupach,
•
ranking diamentowy,
•
odgrywanie ról,
•
analiza danych statystycznych,
•
praca z tekstem.
MATERIAŁY
1. ranking diamentowy „ Przyczyny bezrobocia w Polsce”,
2. tekst dla osób odgrywających role,
3. dane statystyczne,
4. studium przypadku „Jak to robią inni?”,
5. arkusze papieru, flamastry.
ADRESAT
•
uczniowie szkół ponadgimnazjalnych
WSTĘP MERYTORYCZNY
Bezrobocie jest w Polsce zjawiskiem stosunkowo nowym, ale stanowi już bardzo
poważny problem naszej gospodarki. Działania mające na celu przeciwdziałanie
bezrobociu oraz ograniczanie jego negatywnych skutków podejmowane są zarówno
przez rząd, jak i różnego rodzaju organizacje pozarządowe. Formy walki z bezrobociem
dzielą się na pasywne i aktywne.
Do pasywnych metod należy zaliczyć te wszystkie zabiegi, które mają na celu obniżenie
bezrobocia poprzez ograniczenie wielkości siły roboczej np. obniżenie wieku
emerytalnego, przedłużenie okresu kształcenia, przedłużenie obowiązkowej służby
wojskowej oraz te, które łagodzą negatywne skutki bezrobocia, czyli wypłata zasiłków.
Na zasiłki dla bezrobotnych przypada 80 – 85% środków Funduszu Pracy.
Pozostałe 15 – 20% jest przeznaczana na aktywne formy walki z bezrobociem, do
których zaliczamy szkolenia dla bezrobotnych, prace interwencyjne, roboty publiczne,
pożyczki dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej, pożyczki dla firm
NBPortal.pl
na utworzenie dodatkowych miejsc pracy oraz pośrednictwo pracy.
Najwięcej środków w ostatnich latach przeznaczono na prace interwencyjne oraz roboty
publiczne.
źródło: NBPortal.pl
PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ
1. Podziel uczniów na cztery grupy, rozdaj schemat rankingu diamentowego (materiał
pomocniczy nr 1), wyjaśnij zasady pracy i poproś o wypisanie przyczyn bezrobocia w
Polsce wg hierarchii ważności. Po zakończeniu pracy, poproś przedstawicieli grup o
prezentację wyników wraz z uzasadnieniem. Poproś o zachowanie rankingów, będą
jeszcze potrzebne w dalszej części lekcji.
2. Przypomnij uczniom, że obecnie według oficjalnych statystyk, ponad 3 mln. osób w
Polsce jest bez pracy. O tym, że sytuacja na rynku pracy jest tragiczna zgodnie mówią
wszyscy: związkowcy, rząd, pracodawcy i politycy. Nie ma jednak uniwersalnej recepty
na to jak walczyć z bezrobociem. Powiedz uczniom, że zapoznają się teraz z różnymi
poglądami, argumentami nt. przyczyn i sposobów walki z bezrobociem. Poproś 9.
ochotników do odegrania ról osób uczestniczących w dyskusji nt. metod walki z
bezrobociem. W symulacji wezmą udział: Pan Związek Zawodowy, Pani Płaca
Minimalna, Pani Firma, Pan Kodeks Pracy, Pan Urząd Pracy, Pani Oświata, Pan Rząd,
Pan Finanse. Każdemu uczestnikowi symulacji rozdaj tekst roli (materiał pomocniczy nr
2), a następnie przydziel kilku uczniów, którzy pomogą mu dobrać argumenty i
przygotować się do wykonania zadania. Uczniowie mogą odczytać przekazane teksty,
ale mogą również wzbogacić je o samodzielnie przygotowane argumenty, informacje z
dodatkowych źródeł oraz dane statystyczne. Wybierz też osobę, która będzie prowadziła
spotkanie stron. Podkreśl, że celem spotkania jest przedstawienie opinii wszystkich
stron zaangażowanych w kontrowersyjny problem, a nie prowadzenie negocjacji.
Symulacja powinna ukazać formy i stanowiska na temat przyczyn i sposobów walki z
bezrobociem. Pozostaw czas, aby uczniowie zapoznali się z materiałem i danymi
statystycznymi (materiał pomocniczy nr 3), na które mogą się powołać w trakcie
dyskusji. Poleć uczniom nie biorącym udziału w dyskusji, aby wynotowywali działania
podejmowane przez rząd, mające na celu zmniejszenie bezrobocia.
NBPortal.pl
3. Otwórz dyskusję na temat „Jak walczyć z bezrobociem?”. Poproś osobę prowadząca
spotkanie o kierowanie rozmową. Dbaj o to, by uczestnicy posługiwali się rzeczowymi
argumentami.
4. Po zakończeniu symulacji poproś uczniów, aby powrócili do rankingów dotyczących
przyczyn bezrobocia i uzupełnili je, jeśli istnieje taka konieczność, o te, które pojawiły się
w trakcie dyskusji. Poproś również, aby w grupach uczniowie utworzyli listę działań
podejmowanych przez rząd w celu przeciwdziałania bezrobociu. Podsumuj wypowiedzi
uczniów i przypomnij podział na aktywne i pasywne formy walki z bezrobociem oraz
proporcje stosowania tych form w Polsce (patrz wstęp merytoryczny).
5. Następnie poproś grupy, aby zaproponowały własne rozwiązania przeciwdziałania
bezrobociu. Uczniowie mogą wykorzystać studium przypadku opisujące doświadczenia
innych państw w walce z bezrobociem (materiał pomocniczy nr 4). Możesz
poszczególnym grupom przydzielić jedno państwo opisane w studium przypadku.
Poproś przedstawicieli grup o prezentację rozwiązań wraz z uzasadnieniem. Zapytaj –
rozwiązania którego z przedstawionych państw najbardziej się podobają i są zdaniem
uczniów najlepsze dla Polski?
6. Zaproponuj uczniom, aby w domu pracując w grupach, przygotowali krótki raport,
artykuł prasowy, plakat, film (forma dowolna) na temat działań podejmowanych i
realizowanych w ich środowisku lokalnym mających na celu przeciwdziałanie
bezrobociu.
UWAGI DLA PROWADZĄCEGO
Lekcja „Jak walczyć z bezrobociem?” jest przeznaczona dla uczniów szkół
ponadgimnazjalnych, ale również można niektóre ćwiczenia zrealizować w gimnazjum
(wykorzystując metodę za i przeciw wskazać wady i zalety aktywnych i pasywnych
metod walki z bezrobociem). Omawianie zagadnień poruszanych na lekcji powinno być
poprzedzone zajęciami dotyczącymi podstawowych pojęć związanych z rynkiem pracy.
W trakcie lekcji uczniowie nie prowadzą negocjacji, lecz przedstawiają różne poglądy i
stanowiska na temat przyczyn i sposobów walki z bezrobociem.
Dane statystyczne oraz przepisy kodeksu pracy wykorzystywane na zajęciach powinny
być aktualizowane na bieżąco. Kontynuacją zajęć może być debata na temat, „Kto jest
NBPortal.pl
odpowiedzialny za walkę z bezrobociem: państwo czy rynek?”
MATERIAŁY DLA UCZNIA
MATERIAŁ POMOCNICZY NR 1
Ćwiczenie „Przyczyny bezrobocia” - ranking diamentowy
Pogrupujcie przyczyny bezrobocia wg własnej hierarchii ważności; jako 1 – wpiszcie
przyczynę najważniejszą, 2 mniej ważną itd. Pamiętajcie, że powinien to być ranking
całej grupy.
1 .................................
2 ..........................................2 ...................................
3 .................... 3 ....................... 3 .....................................
4 ................. 4 ................................4............................
5 .......................
MATERIAŁ POMOCNICZY NR 2
Instrukcje dla osób odgrywających role
Prowadzący dyskusję
Twoim zadaniem jest utrzymanie porządku dyskusji, udzielanie głosu poszczególnym
osobom, dbanie by uczestnicy posługiwali się rzeczowymi argumentami, by nikt nie
zdominował dyskusji, a także w razie potrzeby dbanie o kulturę dyskusji.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]